DƯ ÂM VỀ NHÀ THƠ ĐỖ QUYÊN

(Hữu Việt đọc thư của bạn Thủy gửi từ Canada)

Từ khi nhận được tin bạn Ngọc Thủy lớp 10 H sắp ra mắt trường ca “Lòng Hải Lý”, mình cứ hồì hộp mãi, chỉ sợ không có mặt ở HN dịp ấy, lỡ 1 sự kiện trọng đại của NT k22. Đêm ngày 14/7 mình vừa đến Hà Nội nhận được tin nhắn của 1 bạn 10A. Chà, chà! Dân 10A tưởng chỉ mê môn toán thôi, hóa ra cũng nghiền thơ văn ra phết. Bọn mình –Song Ngọc rủ nhau đi dự buổi ra mắt sách tại nhà hàng Goldamalt, 9 Hoàng Cầu. Nơi đây vốn là câu lạc bộ bia của những người yêu đất nước Tiệp Khắc ngày xưa. Một không gian nhỏ ấm cúng, trang trọng. Vừa tới nơi, mình bị choáng ngợp bởi sự hiện diện các anh tài, hào kiệt trong giới văn nghệ sĩ, rặt những người nổi tiếng: đạo diễn phim Trần văn Thủy, nhà thơ Nguyễn Trọng Tạo; các nhà thơ, nhà văn, nhà phê bình Phạm Xuân Nguyên, Hoàng Minh Tường, Văn Giá, Đặng Thân,Trần Ninh Hồ v.v… Loay hoay mãi bọn mình mới tìm được chỗ ngồi khá khiếm tốn đằng sau các nhà văn, dân ngoại đạo như mình được ngồi đây dự vinh hạnh quá còn gì, hai đứa chúng mình ngồi sát vào nhau mà vẫn run run. Cho đến khi được tặng sách mình lại tự hào, khoe với nhà văn Võ Thị Xuân Hà (người tổ chức buổi này), chúng mình là bạn học phổ thông của nhà thơ Đỗ Quyên. Các bạn thấy có phải là sang vì bạn không? Khi nghe họ nói về Đỗ Quyên, mình cứ ngây người ra, từ ngạc nhiên này sang ngạc nhiên khác, không ngờ bạn của chúng ta tài hoa thế. Tự hào quá! K22 Nguyễn Trãi có một người ban chân tình dí dỏm & đa tài.

(Song Ngọc)

Thú thật với các bạn mình đã đọc một số chương, một số đoạn trong trường ca, thấy khó “nhằn” quá, mệt như leo dốc (cảm phục bạn Thuỷ giữ hơi dài thế). Dù không hiểu hết ý tứ sâu xa của tác giả, nhưng hình như mình bị hấp dẫn, bị lôi cuốn bởi nguồn cảm xúc đa dang phức tạp & liên tục biến động của T/G, của những niềm vui, nỗi buồn, hạnh phúc & khổ đau… Mình thấy tâm đắc với cách nhìn triết lý & thú vị về cuộc đời, về số phận con người của Đỗ Quyên. Về điểm này bạn ấy đã sớm bộc lộ, ngay từ khi còn học phổ thông, mỗi khi nói chuyện với chúng bạn, mình nhận thấy Thuỷ rất khác người, thấu hiểu mọi nỗi & đưa ra những ý kiến khá bất ngờ, độc đáo. Các bạn a, dù đã quen biết Thuỷ nhiều năm, dù đã đọc trường ca “ Lòng hải Lý”, nhưng mình vốn quê mùa chẳng biết nói gì, ngoài từ BÁI PHỤC! Mình xin dẫn lời của cánh Văn nghệ sĩ nói về Người bạn tài hoa của k22 chúng ta.

(Thư của bạn Thủy gửi từ Canada)

Đạo diễn Trần Văn Thuỷ nói: Dù ở đâu, dù ăn cơm Âu Mỹ vẫn để hồn vía ở quê nhà, ở giọt nắng, giọt mưa, ở mùi rơm rạ…Đó là điều đáng trân trọng ở anh Ngọc Thuỷ. Anh không phải là dòng hải ngoại mà là một trí thức người Việt sống ở nước ngoài. Tôi cũng rất vui mừng vì anh trùng tên với tôi, chỉ khác họ thôi.

(Nhà đạo diễn phim Hà Nội Trong Mắt Ai - Trần Văn Thủy phát biểu)

Ông Phạm xuân Nguyên nhà văn - nhà phê bình nói: Đỗ Quyên góp cho thơ Việt một dòng trường ca, giữ hơi, giữ mạch liền không gây sự chán nản. Viết trường ca đã khó, đọc trường ca còn khốn khổ hơn nhiều, phải đọc chậm sống chậm. Các nhà thơ mới không viết trường ca, Đỗ Quyên có cảm xúc về sử thi rất mạnh mới có trường ca.

(Rất nhiều bạn của nhà thơ ĐQ đến tham dự...)

Nhà thơ Nguyễn Trọng Tạo: Đỗ Quyên viết trường ca vì rất bốc đồng, anh thích gì không ai ngăn nổi, khó mấy cũng thử xem sao. Anh chân thật & chút hoang tưởng. Anh là người sinh ra để làm thơ, trăn trở về nghiệp văn chương, cảm xúc của anh lớn quá, người bình thường không theo nổi.

(Nhà thơ Nguyễn Trọng Tạo - tác giả của bài hát Khúc Hát Sông Quê phát biểu)

Nhà văn Hoàng Minh Tường: chỉ có người yêu nước, người trí thức khi sống ở nước ngoài mới lấy tiếng Mẹ đẻ để nói tiếng lòng của mình. Trường ca của ĐQ là trường ca nội tâm, tâm thức, đời sống tình cảm, có rất nhiều câu thơ hay đạt đến mức lấp lánh. ĐQ cho chúng ta một bữa Đại tiệc, trong đó có 4 loại rượi ngon (Lòng Hải Lý có tới 4 Trường ca), phí quá, nên nhấm nháp từng loại thôi.

(Nhất Ngọc với tập Trường ca thơ Lòng Hải Lý)

Nhà thơ Trần Ninh Hồ: ĐQ yêu thơ đến mức ”Tuẫn vì đạo”. ĐQ viết nồng nhiệt nhưng không hề dễ dãi, mỗi trường ca để lại một điều gì đó để ta ngẫm suy, đây là tập thơ rất thú vị nhưng không hề dễ đọc.

PGS - TS Hoàng Văn Giá (Đại hoc văn hoá): Trường ca của ĐQ không vào khung của trường ca lâu nay, (có cốt truyện, có nguyên cớ để đào bới), Trường ca của ĐQ là trường ca của suy tưởng, suy tư cá nhân về mối quan hệ giữa con người với văn hoá, anh không đặt ra vấn đề cộng đồng, lịch sử dân tôc (trước đây trường ca mang tính sử thi) Trường ca ĐQ mang tính tiểu thuyết, giải quyết nội tâm con người với bút pháp suy tưởng (cuốn vào & văng ra.), đi vào lòng ban đọc VN, không dễ chút nào, nhưng đầy tiềm năng, là chất xúc tác đối với người định viết trường ca. Sức lao động của ĐQ thật đáng khâm phục!

(Việt Hòa và Dung cùng gia đình bạn Thủy: Thông - em ruột Thủy và cháu Kiên)

Nhà thơ Đăng Thân nhận xét ĐQ là nhà thơ có lòng đam mê lớn, đã viết 19 trường ca, yêu văn chương đến hết mình. Hình như anh là người sinh ra vì tình yêu cho văn chương, chữ nghĩa.

(Nhị Ngọc "ôm" tập trường ca thơ Lòng Hải Lý)

Nhà thơ văn Đặng Thân nói: ĐQ chịu ảnh hưởng từ Maiakovski với thể thơ bậc thang & tinh thần của văn học Xô Viết. Hình thức thơ ca của anh ngang tàng, hoành tráng, phá cách, cùng với nhịp trúc trắc gồ ghề mang dấu ấn của nền văn minh Mỹ la tinh.. ĐQ đáng trân trọng.

(Quang cảnh ngày hội thơ Lòng Hải Lý của Đỗ Quyên)

Các bạn a, trước đây mình nghe nói cánh nhà văn thường không khen ai cả “văn mình…” là nhất, nhưng hôm ấy người ta ca ngợi ĐQ hết lời, chỉ tiếc rằng mình không thể chuyển tải hết lời hay ý đẹp của các nhà văn, ngay cả tên họ mình cũng không nhớ hết, bởi quá nhiều người muốn chia sẻ cảm xúc về ĐQ, về “Lòng hải lý”.

(Tác giả bài KHÚC HÁT SÔNG QUÊ đang hát tặng buổi ra mắt tập trường ca thơ Lòng Hải Lý của ĐQ)

Mình nghĩ, về bạn Thuỷ của chúng ta, chắc còn nhiều điều đặc biệt nữa, ngay cả bút danh & tưa đề cho cuốn sách cũng đặc sắc. Các bạn cũng tò mò muốn biết như tôi như tôi ư? Khát vọng của bạn ấy thật lớn lao, bởi có ai đo được lòng hải lý đâu? Nói ví von như một ông nhà văn: Đỗ Quyên là tiếng kêu của con chim Cuốc cuốc… về nỗi nhớ nhà ”Dù ở đâu cũng Tổ quốc trong lòng. Cột cây số đóng từ thương đến nhớ’’. Có thể nói buổi đó thật cảm động, thật tự hào cho NT k22 chúng ta, tiếc rằng hơi ít bạn đến tham dự, chỉ có 3 bạn nữ 10A, 10G, & “đội chủ nhà” 10H. Tiếc quá! Tiếc quá! Hôm đó còn được uống bia Tiệp thoải mái & bọn tớ bị say ngất ngây đến tận hôm nay.

(Mời các bạn vào đây: ‪Đứa con Lòng Hải Lý đã ra đời.wmv‬‏ - YouTube để xem thêm video về buổi ra mắt tập trường ca Lòng Hải Lý của bạn Đỗ Ngọc Thủy - Đỗ Quyên, )

+ Radio - mp3 – VOV2 (Chủ nhật 7/8/2011 - 14h30) Chuong trinh ‘Thơ và cuộc sống’ (PGS TS Văn Giá bàn về tập trường ca Lòng hải lý; BTV Dương Kim Thoa thực hiện)
Đường link tải chương trình là 1 trong 2 cái dưới đây:
http://www.mediafire.com/?1rqrsqwppngn6o8
http://www.mediafire.com/file/1rqrsqwppngn6o8/V2%2007-08-2011%2014H30%20THO%20VA%20CUOC%20SONG.mp3

Song Ngọc .